Интеллектуальная игра «Знатоки родного края»

17.01.2018

Интелектуалдық ойын

«Туған өлкенің білгірлері»

Интеллектуальная игра «Знатоки родного края»

Іс-шараның мақсаты: қазақстандық патриотизміне қалыптастыру.

Цель мероприятия: формирование казахстанского патриотизма.

Міндеттер:

Білімділік – балалар мен ата-аналардың эрудициясын және интеллектуалды деңгейін арттыру, Қазақстан Республикасындағы білім туралы жүйелеу.

Тәрбиелік – өзінің Отанына деген мақтаныш сезіміне тәрбиелеу.

Задачи:

Образовательная – повышение эрудиции и интеллектуального уровня детей и родителей, систематизация знаний о Республике Казахстан.

Воспитательная – воспитание чувства гордости за свою Родину.

Қатысушылар: жүргізушілер, төрайымдар, 6 команда, жанкүйерлер.

Участники: ведущие, жюри, 6 команд, болельщики.

Құрал-жабдықтар: кітапша көрмесі «Менің Қазақстаным», төрайымдарға арналған бағалау парағы.

Оборудование: книжная выставка «Менің Қазақстаным» - «Мой Казахстан», оценочный лист для жюри.

Іс-шараның құрылымы:

1.   «Менің Қазақстаным» атты кітапша көрмесін шолу

2.   Интеллектуалдық ойын «Менің Қазақстаным»

3.   Қорытындылау, жеңімпаздарды марапаттау.

Структура мероприятия:

4.   Обзор книжной выставки «Мой Казахстан»

5.   Интеллектуальная игра «Менің Қазақстаным»

6.   Подведение итогов, награждение победителей.

Эпиграф: «Отанды сүю – от басынан басталады Любовь к Родине у семейного очага зарождается»

Іс-шараның барысы: Ход мероприятия:

1 жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, құрметті ата- аналар мен балалар!

2 ведущий: Здравствуйте, уважаемые родители и дети!

В одной из книг Бека есть удивительная легенда о создании Казахстана. Она гласит: «В дни сотворения мира бог создал небо и землю, моря и океаны, все страны, все материки, а про Казахстан забыл. Вспомнил в последнюю минуту, а материала уже нет. От разных мест быстренько отхватил он по кусочку – краешек у Америки, кромку Италии, отрезок пустыни Африки, полоску Кавказа, сложил и прилепил туда, где положено быть Казахстану».

Не поверить в эту легенду почти невозможно, потому что на нашей удивительной земле можно найти все: и вечно голые пространства безводного солончака, и живописнейшие горы, и голубизну неба, сливающуюся с безбрежной гладью моря, и великолепные животворящие леса! Площадь территории Казахстана – 2 миллиона 724 тысячи квадратных километров. В республике проживает 16 миллионов человек более 100 национальностей. Казахстан занимает первое место в мире по запасам свинца, железных руд, газа и угля.

Казахстан – это имя страны!

Казахстан – это имя весны!

Казахстан – это имя свободы

Казахстан – это солнечный свет!

Казахстан – это крылья побед!

Казахстан – это крылья народа!

2 жүргізуші: Қазақстан - туған жерім, мақтаным

Өзің жайлы қанша жырды жаттадым

Әр адамда өз анасынан басқа

Жебеп жүрер, демеп жүрер арқада

Болу керек құдеретті төрт ана

Туған жері - түп қазыға, айбыны

Туған тілі – сатылмайтын байлығы,

Туған дәстүр, салт-санасы тірегі,

Қадамына шуақ шашар үнемі!

Ойынның ережесі:

Правила игры:

Біздің интелектуалдық ойынның қатысушыларымен кәнеки танысайық:

Давайте познакомимся с участниками нашей интеллектуальной игры:

Ойын 6 турдан тұрады.

Игра  состоит из  6 туров.

Әр команданың мақсаты: әр турда ең жоғары ұпайды жинап алу. Финалға өтеді ең жоғары ұпайды жинаған команда.

Цель каждой команды: набрать наибольшее количество баллов в каждом туре. В финал проходит команда, набравшая наибольшее количество баллов.

Төрайымдарды таныстырып өтуге рұқсат етіңіздер:

Разрешите теперь представить жюри:

Сонымен, бастаймыз.

Итак, пора начинать.

    1 тур («Бәйге») – бұл ат жарысы, ең жылдам жеңімпаз болады. Бұл турда командалар тез реакцияны, ойларды көрсетіп, өздерінің эрудициясын көрсетуі керек. Дұрыс айтылған жауапқа төрайымдар 1 ұпай береді. Командаларға сұрақтар қойылады, қойылған сұрақтарға олар дұрыс жауап беру керек.

1 тур («Байга») – это конное состязание, победителем в котором становится самый быстрый. В этом туре команды должны проявить быстроту реакции, мысли и показать свою эрудицию. За каждый правильный ответ жюри присуждает 1 балл. Командам предлагается вопросы, на которые они должны правильно ответить.

Сұрақтар: Вопросы

1 командаға арналған

1.    Біздің мемлекетіміздің ресми атауы? (Қазақстан Республикасы).

2.    Егемендік дегеніміз не? (Тәуелсіздік).

3.    Қай жылы Қазақстан тәуелсіз мемлекет болды? (1991 ж.)

4.    Қазақ халық аспаптарының алғашқы оркестрінің құрушысы кім? Бұл адамның аты – қазір қазақтың халық аспаптарының мемлекеттік оркестрімен аталған. (Құрманғазы)

5.    1 желтоқсанда республика қандай мерекені тойлайды? (Тұңғыш Президент күні)

 

Для 1 команды

1.  Официальное название нашего государства? (Республика Казахстан).

2.  Что такое суверенитет? (Независимость).

3.  Когда Казахстан стал независимым государством? (В 1991 г.)

4.  Кто является создателем первого оркестра народных казахских инструментов? Именем этого человека сейчас назван государственный

оркестр казахских народных инструментов. (Курмангазы)

5.  Какой праздник отмечают в республике 1 декабря? (День Первого Президента)

 

2 командаға арналған:

1.    Қазақстан Республикасының рәміздерін атаңыз. (Ту, елтаңба, әнұран).

2.    Қазақстан халқының тілдер мересінің тойлау күні (22 қыркүйек)

3.    Қазақтың ұлттық күрес түрін атаңыз. (Қазақша күрес)

4.    Біздің еліміздің негізгі заңы қалай аталады? (Конституция)

5.    Қазақстан 2050 жылға қарай әлемдегі ең дамыған елдердің қандай санында болуы керек. (Үздік отызда)

 

Для 2 команды:

1.      Назовите государственные символы Республики Казахстан. (Флаг, герб, гимн).

2.      Назовите дату празднования дня языков народов Казахстана (22 сентября)

3.      Назовите казахские национальные виды борьбы. (Қазақша күрес)

4.      Как называется основной закон нашей страны? (Конституция)

5.      Казахстан к 2050 году должен находиться в ... самых развитых стран мира. (В тридцатке)

             3 командаға арналған:

1.   Ақындардың дау-дамайсыз даудың атауы қандай? (Айтыс)

2.   Қазақстан халықтарының бірлік күнін тойлау күні қашан. (1 мамыр)

3.   Хаджи Ахмет Яссауи кесенесі қай қалада орналасқан? (Түркістан)

4.   Қазақтың киімдерінің басты түрі қандай болды? (Шапан)

5.   Елтаңбасында алма бейнеленген Қазақстанның қай қаласы болып табылады. (Алматы)

 

Для 3 команды:

1.   Как называется импровизированный спор акынов? (Айтыс)

2.   Назовите дату празднования дня единства народов Казахстана. (1 мая)

3.   В каком городе находится мавзолей Хаджи Ахмета Яссауи? (Туркестан)

4.   Что было основным видом одежды у казахов? (Шапан)

5.   Город Казахстана, в герб которого включено изображение яблока. (Алматы)

 

4 командаға арналған:

1.   Қорқыт ата қандай музыкалық аспапты қолданды? (Қобыз)

2.   Қазақстанда Отан қорғаушылар күні қашан өткізіледі? (7 мамыр)

3.   Наурыз сөзі парсы тілінен қалай аударылады? (Жаңа жыл, жаңа күн)

4.   Қазақстан Республикасының мемлекеттік әнұранының авторы кім? (Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев, Жұмекен Нәжімеденов, Шәмші Қалдаяқов)

5.    Қазақстанда Шыңғыс ханмен қай қала жер бетінен сүртілген? (Отырар)

 

Для 4 команды:

1.   Каким музыкальным инструментом пользовался Коркыт-ата? (Кобыз)

2.   Когда в Казахстане проводится день защитников Отечества? (7 мая)

3.   Как переводится с персидского слово Наурыз? (Новый год, новый день)

4.   Кто является автором государственного гимна Республики Казахстан? (Нурсултан Абишевич Назарбаев, Жұмекен Нәжімеденов, Шәмші Қалдаяқов)

5.    Какой город в Казахстане был стерт с лица земли Чингисханом? (Отырар)

 

5 командаға арналған:

1.    Қазақстанда Жаңа жылды неше рет қарсы алуға болады? (2 рет: 1 қаңтар и 22 наурыз)

2.    Қазақтың алғашқы балалар оқу хрестоматиясының авторы кім? (Алтынсарин)

3.    Қазақстан валютасы. (Теңге)

4.    Қазақстанның ең үлкен көлі. (Каспий теңізі)

5.    Қазақстан елтаңбасында бейнеленген жануар. (Тұлпар)

 

Для 5 команды:

1.    Сколько раз в Казахстане можно встретить Новый год? (2 раза: 1 января и 22 марта)

2.    Кто автор первой казахской детской хрестоматии по чтению? (Алтынсарин)

3.    Валюта Казахстана. (Тенге)

4.    Самое крупное озеро Казахстана. (Каспийское море)

5.    Животное, изображенное на гербе Казахстана. (Тулпар)

 

6 командаға арналған:

1.    Қазақстанның мемлекеттік тілі. (Қазақ тілі)

2.    Қазақстанның бірінші ғарышкері. (Тоқтар Әубәкірұлы)

3.    Биенің сүтінен жасалатын шырын. (Қымыс)

4.    Қазақтың музыкалық шекті аспабы. (Домбра)

5.    Киіз үйдің жоғарғы күмбез бөлігі. (Шаңырақ)

 

Для 6 команды:

 

1.    Государственный язык в Казахстане. (Казахский)

2.    Первый казахстанский космонавт. (Тохтар Аубакиров)

3.    Напиток из молока кобылиц. (Кумыс)

4.    Казахский струнный музыкальный инструмент. (Домбра)

5.    Верхняя куполообразная часть юрты. (Шанырак)

 

2 тур жапсыру «Текеметті қазақ оюөрнегімен безендіру»

2 тур аппликация «Укрась текемет казахскими орнаментами»

 

3 тур «Полиглот». Тіл білімі бойынша жарыс. Бұл турда жұмбақтарды, қазақ тілін және ағылшын тілін білу қабілеттері анықталады. Сіздерге жұмбақтар ұсынылады. Орысша варианттың жауабына сіз 1 ұпай аласыз, қазақ тілінде жауапқа тағы да 1 ұпай аласыз, ағылшын тілінде де 1 ұпай аласыз.

3 тур «Полиглот». Конкурс на знание языков. Этот тур выявит ваше умение отгадывать загадки, а также знание казахского языка. Вам будут предложены загадки. За русский вариант ответа вы получаете 1 балл, за отгадку на казахском языке еще 1 балл, на английском - еще 1 балл.

 

1 командаға арналған:

1.    Ерiксе, Құйрығымен ойнайды.

Зерiксе, Ұйқыға бiр тоймайды.. (Кошка, мысық, cat)

2.    Адамға серiк, Күзетке берiк. (Собака, ит, dog)

 

Для 1 команды:

1.  Мохнатенька, усатенька, лапки мягоньки, а коготки востры. (Кошка, мысық, cat)

2.   Не говорит, не поет, а кто к хозяину идет, она знать дает. (Собака, ит, dog)        

                                       

2 командаға арналған:

1.    Үстінен тоны түспеген, 

Сонда да араз қыспенен. (Медведь, аю, bear)

2.    Екі найзасы бар, Екі айнасы бар. Төрт аяғы бар, Бір таяғы бар. (Корова, сиыр, cow)

 

Для 2 команды:

1.    Хозяин лесной, просыпается весной, а зимой под вьюжный

вой спит в избушке снеговой. (Медведь, аю, bear)

2.   Стоит копна посреди двора: спереди вилы, сзади метла. (Корова, сиыр, cow)

3 командаға арналған:

1.    Бұтағында азығы

Ортасында азығы. (Яблоко, алма, apple)

2.    Шіркіннің өзіне обал-ақ,

Жүреді аяқта домалап. (Мяч, доп, ball)

Для 3 команды:

1.    Круглое, румяное, с дерева достану я, на тарелку положу, «кушай, мамочка», - скажу. (Яблоко, алма, apple)

2.    Кинешь в речку – не тонет, бьешь о стенку – не стонет,

будешь оземь кидать, станет кверху летать. (Мяч, доп, ball)

 

4 командаға арналған:

1.    Қоян жақты, тақыр жонды,

Төрт тұяқ, екі аяқты, екі қолды. Салпы ерін, өзі жүйрік, Кең омырау, жуан құйрық. (конь – ат, horse ) 

2.    Секектеп бiр тұрмайды;

Өреден құрт ұрлайды. (сорока,

саусқан, magpie) magpie

 

Для 4 команды:

1.    Я копытами стучу, стучу, Я скачу, скачу. Грива вьётся на ветру.  (конь – ат, нorse ) horse.

2.    Непоседа пестрая, Птица длиннохвостая, Птица говорливая, Самая болтливая. (сорока, саусқан, magpie)

5 командаға арналған:

1. Кішкене ғана бойы бар, Айналдырған тоны бар. Қанар қапта не болса, Бәрін жейтін ойы бар. (мышка, тышқан) mouse .

2. Сылдыр сұйық, ағады,             

Ақ болса да қар емес,

Шешуін кім табады? (молоко, сут) milk.

 

Для 5 команды:

1. Живет в норке, грызет корки. короткие ножки. боится кошки (мышка, тышкан) маус

2. Нам даёт его корова, Чтобы были мы здоровы. Пьём его, с ним варим кашу И готовим простоквашу. (молоко, сут) милк

 

6 командаға арналған:

1. Таңдайлары тақылдап,

   Шулайтын кiм шалшықта.

   Бiрiн-бiрi мақұлдап? (лягушка, бақа) frog.

2. Қабат-қабат қатталған,

 Асыл сөзбен апталған.

 Парағы бар сөйлейтiн,

  Ол қазына өлмейтiн. (книга, кітап) book.

 

Для 6 команды:

1. Зеленые мы, как трава, Наша песенка: "Ква-ква"(лягушка, бака) frog .

2. не куст, а с листочками, не рубашка, а сшита. Не человек, а рассказывает (книга, кітап) book .

 

4 тур Шығармашылық нөмері (тақпақ, өлең, би) ойын тақырыбында

4 тур Художественный номер (стих, песня, танец) по тематике игры (5 минут)

 

5 тур

5 тур

Әдебиет. Кім туралы айтылған?

1.    Қазақ ақыны, философ, композитор, қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы. «Оның ақыл-ойы, эрудициясы, құрметі мен харизма адамға тән және күшті етеді» - бұл сөздер «Қиял сөзі» сөзінен алынған. Барлық адамзаттың осы әдеби-тарихи ескерткішінің авторы кім? (Абай) 2.    Ол Орталық Азия, Қазақстан және Шығыс Түркістан халықтарының тарихы мен мәдениетін зерттеуші, тұңғыш қазақстандық ғалым, ағартушы, саяхатшы, этнограф. (Шокан Уәлиханов) 3.    Қазақтың көрнекті ағартушысы, мұғалімі, бірінші мектептің негізін қалаушы, қазақ балаларының туған және орыс тіліндегі оқулықтарының авторы. (Ы. Алтынсарин) 4.    Оның есімі Қазақстанда және шетелде белгілі, оның өлеңдері әлемнің көптеген тілдеріне аударылады. Оның жұмысы сөздің заманауи өнерімен бірге ауызша поэзияны біріктіру болып табылады. Ол шамамен 100 жыл бойы өмір сүрген халық ақыны, «Ленинградтықтар, менің балаларым» деп жазды. Бұл кім? (Жамбыл Жабаев) 5.    Қазақ Совет әдебиетінің негізін қалаушылардың бірі, Пушкин, Лермонтов, Тұқай, «Интернационал» атты пролетариатының әнұраның қазақ тіліне аударған. Бұл кім? ( Ж. Аймауытов)

 

Литература. О ком идет речь?

1.    Казахский поэт, философ, композитор, основатель казахской письменной литературы. «Красивым и сильным делает человека его ум, эрудиция, честь и обаяние» - эти слова взяты из произведения «Слова назидания». Кто автор этого гениального литературного и исторического памятника всего человечества? (Абай) 2.    Он был первым казахским ученым и просветителем, путешественником, этнографом, исследователем истории и культуры народов Средней Азии, Казахстана и Восточного Туркестана. (Шокан Уалиханов) 3.    Выдающийся казахский просветителель, педагог, создатель первой школы, является автором учебников родного и русского языка для казахских детей. (Ы. Алтынсарин) 4.    Его имя известно в Казахстане и за рубежом, его стихи переведены на многие языки мира. Его творчество – это сплав устной поэзии с современным искусством слова. Он – народный казахский акын, проживший около 100 лет, написавший пламенное послание «Ленинградцы, дети мои». Кто это? (Жамбыл Жабаев)

5.    Он стал одним из основоположников казахской советской литературы, перевел на казахский язык Пушкина, Лермонтова, Тукая, гимн

пролетариата «Интернационал». Кто это? ( Ж. Аймауытов)

Биология

1.   Жойылған мамонттардың заманында болған, қандай жануарға қауіп төніп тұр? (Ақбөкен)

2.   Бұл өсімдік ақуызға бай және өте қоректік, бірақ өрескел сабақтарға ие. «Шөлдің кемелері» деп атаған жануарлар ғана онымен қоректенеді. (Түйе тоғайы).

3.   Бұл жануар жиі артқы аяқтарына шығады және қатты ысқырады. (Саршұнақ)

4.   Барысты басқаша қалай атайды? (Ирбис)

5.   Ұлар дегеніміз нелер? (Тау күркетауығы)

 

Биология

1.   Какое животное находящееся под угрозой исчезновения, является современником вымерших мамонтов? (Сайгак)

2.   Это растение богато белками и очень питательно, но имеет грубые стебли. Оно хорошо поедается только животными, которых еще называли «кораблями пустыни». (Верблюжья колючка).

3.   Это животное часто становится на задние лапы и издает резкий свист. (Суслик)

4.   Как по-другому называют снежного барса? (Ирбис)

5.   Кто такие улары? (Горные индейки)

География

1.   Қазақстан қандай мемлекеттермен шекаралас? (Қырғызстан, Өзбекстан, Ресей, Қытай, Түркістан)

2.   Қазақстанның ең созылмалы өзені? (Иртыш)

3.   Адамның ақылсыз әрекетінен көп зардап шеккен көл, оны теңіз деп атайды. (Арал теңізі немесе Арал)

4.   Қазақстан қай материкте орналасқан? (Евразия)

5.   Қазақстанның астанасы қай қалалар болды? (Оренбург, Қызыл-Орда, Алматы, Астана)

 

География

1.   С какими государствами граничит Казахстан? (Киргизстан, Узбекистан, Россия, Китай, Турция)

2.   Самая протяженная река Казахстана? (Иртыш)

3.   Озеро, его еще называют морем, которое больше других пострадало от неразумной деятельности человека. (Аральское море или Арал)

4.   На каком материке находится Казахстан? (Евразия)

5.   Какие города были столицами Казахстана? (Оренбург, Кызыл-Орда, Алматы, Астана)

                            

 «Қазақ халқының салт-дәстүрлері»

1. Наурыз – табиғаттың оянуы мен қайта тірілуі. Бұл күндері көп нәрсе дайындайды, ол келесі жылы гүлдену мен молшылықты бейнелейді. Наурыз-көжені дайындауға үлкен мән беріледі. Осы тағамға қандай және қанша азық-түліктер кіреді? (7 компонент: тұз, арпа, сұр ет, құрт, су, күріш, сүт) 2. Қазақтар үшін тұрғын үйдің негізгі түрі ұзақ уақыт бойы киіз үй қалды. Бұл тұрғын үй оңай бұзылады және орнатылады. Киіз үйдің ортасында ошақ орнатылған – сопақ шұңқыр жерге қазанды орнату үшін. қай жерде ең құрметті орын болды? (Ошақтың артында – төр)

3.    Баланың өмірге келуі – отбасыға бақыт. Ата-аналар әр қашан жақын туыстар мен достарды шақырады. Бүлдіршіннің бірінші мерекесі қалай аталады? (Шілдехана)

4.    Қазақтың дәстүрі бойынша баланың бірінші қадам басқанда киіз үйге ауылдың кәрі және ең құрметті адам шақырылады. Ол баланың аяғына оралған арнайы жіпті пышақпен кесу керек еді. Бұл баланың жақсы жүріп және тез жүгіру үшін жасалған.( Тұсау кесу )

5.    Бұл қуанышты шарада (той, құда түсу және т.б.)мерейтойдың кінәлілеріне кәмпиттер мен ақшаларды лақтырады. Балалар қуанышпен бұл лақтырылған кәмпиттерді жинап алады. Қазақтар сенеді, осы дәстүрде жиналған тәттілер сәттілік әкеледі.(Шашу)

 

«Традиции и обычаи казахского народа»

1.    Наурыз – праздник пробуждения и воскрешения природы. В эти дни готовят много еды, которая символизирует достаток и изобилие в наступающем году. Большое значение придается приготовлению Наурыз-коже. Сколько пищевых компонентов, и какие должны быть в составе этого блюда? (7 компонентов: соль, пшеница, сүр ет, курт, вода, рис, молоко)

2.    Основным видом жилища у казахов долгое время оставалась юрта. Это жилище легко разбиралось и устанавливалось. В середине

юрты находился очаг – продолговатая яма в земле для установки котла. Где было самое почетное место? (За очагом – төр)

3.    Рождение ребенка – радость в семье. Родители всегда приглашают близких родственников и друзей. Как называется первый праздник

малыша? (Шілдехана)

4.    По казахскому обычаю, в день, когда ребенок сделал свои первые шаги, в юрту приглашался самый старый и уважаемый в ауле человек.

Он должен был перерезать ножом специальные веревки, опутывающие ножки ребенка (разрезание пут). Делалось это для того, чтобы в будущем малыш мог красиво ходить и быстро бегать.( Тусау кесу )

5.    Во время радостного события (свадьба, сватовство и т.д.) на виновников торжества бросают конфеты или деньги. Дети с радостью

собирают разбросанные конфеты. Казахи верят, что сладости, подобранные во время этого обряда приносят удачу.(Шашу)

 

Қазақстан тарихы.

1.   Қазақ хандығы қай ғасырда туындаған? (15 ғасырда).

2.   Қазақ хандығының негізін қалаушы сұлтандарды атаңыз. (Жәнібек пен Керей)

3.   18 ғасырда тұрған атақты үш билерді атаңыз. (Айтеке би, Казыбек би, Толе би)

4.   Алматы қаласында қалыптастырылған 316 атқыштар дивизиясының командирінің тегін атаңыз. Осы күндері Мәскеудің Волоколам тас жолында қорғаныс дивизиясы болды. (Панфилов).

5.   Тарихтағы белгілі сақ патшасы. (Томирис)

 

История Казахстана.

1.   В каком веке возникло Казахское ханство? (В 15 веке).

2.   Назовите султанов – основателей Казахского ханства. (Жанибек и Керей)

3.   Назовите трех известных биев, живших в 18 веке. (Айтеке би, Казыбек би, Толе би)

4.   Назовите фамилию командира 316 стрелковой дивизии, сформированной в г. Алматы. В дни обороны Москвы дивизия находилась на Волоколамском шоссе. (Панфилов).

5.   Сакская царица, известная в истории. (Томирис)

 

 

Қазақтың ұлттық ойындары

1.   Бұл қазақтың ұлттық ойыны, негізіне ойлау және санап алу. Арнайы тақтада ойналады. Әр ойыншының тақтада 9 шұңқырлары болады. (Тоғыз құмалақ)

2.   Қазақтың ұлттық ойыны, оған көрші ауылдардың жігіттері қатысады. Бұл ойынға арнайы ерте дайындалады, өйткені бұл ойынға күште, шапшандықта, шыдамдылықта, өзін-өзі ер-тоқымда ұстау білу керек. Жарыс күні барлық қатысушылар мен көрермендер қріске жиналады. 50−60 қадам қашықтығында жарыскерлерден ешкінің ұшасы лақтырылады, содан кейін жарыс басталады, жарыс түстен, кешке дейін жалғаса береді. Жарыс ат үстінде өтеді. Қорытындысында қай ауылда ұша болса, сол женеді. Жігіттер мақтанышпен ағылып, ең беделді аулаларында ауыл "Жауынгерлік олжа", ал тұрғындары құттықтап, оларға сыйлықтар таратқан. (Көкпар)

3.   Сақ тайпаларында бұрыннан бар ежелгі әдет-ғұрып бойынша, жас жігіттің қызына үйлену алдында, ол өнердің шеберлігін және ер-тоқымда қалу мүмкіндігін дәлелдеуге тура келген. Әдеттегідей, қыздың қолы мен жүрегіне ие болу үшін, жігіт тез атта қалыңдығын жетіп алу керек. Сол үшін халық жиналыстары мен мерекелерде осы ойын ойналған. Қыз бен жігіт аттың үстінде өріске шыққан.  Мерекелік басшының сигналында атын тігіп отырған қыз алға қарай жүгірді, ал ат үстіндегі жігіт, оны ұстап алуға және оны сүюге тырысты. Егер де олай болмаса, сонда қыз жігітті қуады, қуып жетіп қамшымен бар күшімен ұрады. (Қыз қуу)

4.    Орта Азия халықтарында кездесетін, сондай-ақ көптеген ұлттық ат спорт түрлерінің бірі. Ол қатысушылардан шапшаңдық пен өзінің дененің қимылдары мен атпен өнерлі басқаруды талап етеді. Бұл ойынның мақсаты жігіт атпен шапқанда жердегі жатқан тиынды

жерден көтеріп алу керек, немесе ара қашықтығы жақын қойылған тиындарды жинап алу. (Күміс алу.)

5.    Бұл ойын балалардың ішінде өте тараған. Қойдың немесе қошқардың тізе буынының сүйектерімен ойнайды. Ойынның мақсаты, ол өзінің бас асығын лақтырып, ойыншылардың сүйектерін соғып алу. (Асық)

 

Казахские национальные игры

1.    Казахская национальная игра, основанная на логическом мышлении и расчете. Играют на специальной доске. У каждого игрока на доске 9 лунок. (Тоғыз құмалақ)

2.    Казахская национальная игра, в которой  принимают участие жигиты аулов, соседствующих по пастбищу. К состязанию готовились заранее, так как это было состязание и на силу, и на ловкость, и на выносливость, и на умение держаться в седле. В день соревнований все участники и зрители собирались на поле. На расстоянии 50−60 шагов от соревнующихся бросалась туша козла, и начиналась борьба , которая могла продолжаться с обеда до вечера. Борьба велась верхом на лошадях. Тот аул, у которого в итоге окажется туша, побеждает. Джигиты с гордостью ездили по наиболее уважаемым дворам аула с «боевым трофеем», а жители поздравляли их и дарили подарки. (Кокпар)

3.    Согласно древнему обычаю, бытующему еще в сакских племенах, прежде чем юноша женится на девушке, он должен был доказать

свое мастерство наездника и умение держаться в седле. Обычай требовал, чтобы джигит, претендующий на руку и сердце девушки, догнал свою невесту на резвом скакуне. Для этого на народных собраниях или на праздниках затевалась эта игра. Девушка и юноша верхом на лошадях выходили на поле. По сигналу хозяина торжества девушка, стегнув коня, вырывалась вперед, а парень верхом на своем скакуне пытался догнать ее и поцеловать. Если это не удавалось, то уже ему приходилось скорее скакать от девушки, так как

в таком случае девушка, догнав его, начинала что есть силы стегать его камчой. (Кыз куу)

4.    Один из самых своеобразных национальных видов конного спорта, встречающийся также и у других народов Средней Азии. Он требует от участников предельной ловкости, виртуозного владения своим телом и искусного управления конем. Смысл игр состоит в том, чтобы джигит на полном скаку поднял положенную на землю монету, а иногда целую россыпь монет, разложенных на одинаковом расстоянии. (Кумыс алу.)

5.   Эта игра широко распространена среди детей. Играют с косточками коленного сустава овцы или барана. Цель игры состоит в том, чтобы, бросая свой биток, выбить косточки играющих. (Асики)

 

«Қазақ қыздар биі».

 

Қорытындылау. Жеңімпаздарды марапаттау. Сыйлықтарды беру.

Подведение итогов.

Награждение победителя. Вручение призов.